ABD'de son dönemde yaşanan vize iptalleri, uluslararası kamuoyunda büyük yankı uyandırdı. Ocak ayından bu yana tam 85 bin kişinin vizesi iptal edilirken, bu durumun arkasındaki nedenler merak konusu oldu. Yarıya yakını alkollü araç kullanma ve hırsızlık gibi suçlara dayansa da, özellikle üniversitelerdeki Gazze protestoları sonrası ifade özgürlüğü tartışmaları alevlendi. Trump yönetiminin göçmenlere yönelik sıkı politikaları ve 55 milyon kişiyi kapsayan "sürekli güvenlik taraması" planı, vize sahiplerinin geleceği hakkında endişeleri artırıyor. Artık sosyal medya paylaşımlarınız bile ABD'ye giriş kapısını aralamakta veya kapatmakta kritik rol oynayabilir mi?
DÜNYA-BHA
ABD Dışişleri Bakanlığı yetkilileri, son bir yıl içinde gerçekleşen vize iptallerinin yaklaşık yarısının alkollü araç kullanma, saldırı ve hırsızlık gibi suçlara dayandığını bildirdi. Geriye kalan iptallerle ilgili detaylı gerekçeler açıklanmazken, daha önce vize süresinin dolması, terörizme destek ve güvenlik tehditleri gibi gerekçelerin de kullanıldığı hatırlatıldı.
Yetkililer, artan iptal sayısının ABD Başkanı Donald Trump yönetiminin göçmenlere yönelik daha sınırlayıcı politikalarının bir sonucu olduğuna işaret ediyor.
Gazze protestoları: Öğrenciler hedef alındı iddiası
Vize iptallerinin, özellikle üniversitelerde düzenlenen Gazze protestoları sonrası ifade özgürlüğü tartışmalarını büyüttüğü belirtiliyor. Trump yönetiminin, İsrail’in Gazze saldırılarına tepki gösteren uluslararası öğrencileri “antisemitizm” ve “terörizme destek” iddialarıyla hedef aldığı öne sürüldü.
Dışişleri Bakanlığı, ekim ayında muhafazakâr aktivist Charlie Kirk’ün öldürülmesini ‘kutladığı’ iddia edilen bazı kişilerin vizelerinin bu kapsamda iptal edildiğini duyurmuştu.
55 milyon kişi için “sürekli güvenlik taraması” planı
Ağustos ayında bakanlık, geçerli ABD vizesi bulunan 55 milyondan fazla yabancının sürekli güvenlik taramasından geçirilmesini öngören yeni bir politika hazırlığında olduğunu açıklamıştı. Yetkililer, vize iptallerinin şu durumlarda uygulanabileceğini belirtiyor:
Sosyal medya artık vize incelemesinin parçası
Trump’ın ikinci döneminde vize değerlendirme kriterleri belirgin şekilde genişletildi. Geçtiğimiz hafta paylaşılan diplomatik bir yazışmada, yüksek nitelikli çalışanlara verilen H-1B vizelerinde dahi “gelişmiş güvenlik taraması” kapsamında sosyal medya içerik incelemesi yapılabileceği belirtildi.
Haziran ayında büyükelçilik ve konsolosluklara gönderilen talimatta ise öğrenci vizesi başvurularında adayların:
Yeni düzenlemeyle, öğrenci vizesine başvuranlardan sosyal medya hesaplarını herkese açık hâle getirmeleri talep ediliyor. Diplomatik yazışmada, çevrim içi varlığın kapalı olmasının “bazı faaliyetleri gizleme amacı taşıyabileceği” vurgulandı.
ABD Dışişleri Bakanlığı tarafından açıklanan son verilere göre, ocak ayından bu yana tam 85 bin vize iptali gerçekleştirildi. Bu çarpıcı rakamın yaklaşık yarısı, alkollü araç kullanma, saldırı ve hırsızlık gibi adli suçlar nedeniyle meydana gelirken, geri kalan iptallerin gerekçeleri daha geniş bir tartışma konusu yarattı. Özellikle Donald Trump yönetiminin göçmen politikalarını sıkılaştırma hamleleriyle paralel olarak artan bu iptallerin, üniversitelerdeki Gazze protestolarına katılan veya İsrail karşıtı yorumlar yapan uluslararası öğrencileri hedef aldığı iddia ediliyor. "Antisemitizm" ve "terörizme destek" suçlamalarıyla karşı karşıya kalan öğrencilerin vizeleri iptal edilirken, ifade özgürlüğü tartışmaları küresel ölçekte yeniden alevlendi. Dahası, ABD'de geçerli vizesi bulunan 55 milyondan fazla yabancı için "sürekli güvenlik taraması" planlanırken, vize süresini aşma, adli sicil kayıtları, kamu güvenliğini tehdit etme veya terör örgütlerine destek gibi unsurlar vize iptali için açıkça belirtilen kriterler arasında yer alıyor. En dikkat çekici gelişmelerden biri ise vize başvurularında sosyal medya hesaplarının incelenmeye alınması oldu; öğrenci vizelerinden yüksek nitelikli çalışan vizesi H-1B'ye kadar tüm başvuru sahiplerinin sosyal medya içeriklerinin "gelişmiş güvenlik taraması" kapsamında değerlendirilmesi ve hatta hesaplarını herkese açık hale getirmeleri talep ediliyor. Bu yeni dönem, ABD'ye seyahat etmek isteyen herkes için daha şeffaf ancak aynı zamanda daha kısıtlayıcı bir süreci işaret ediyor.
