Birleşmiş Milletler (BM), 2024 yılının insani yardım çalışanları için şimdiye kadarki en ölümcül yıl olduğunu açıkladı. Yapılan açıklamada, özellikle Gazze ve Sudan'daki çatışmaların bu acı tablonun başlıca nedenleri arasında yer aldığı belirtildi. BM, uluslararası toplumu insani yardım çalışanlarını korumaya ve failleri adalete teslim etmeye çağırıyor. Bu çağrı, masum hayatların korunması ve insani yardımın engellenmemesi adına kritik bir öneme sahip. Dünya, bu trajik duruma sessiz kalmamalı ve sorumluluk almalıdır.

ANKARA - BHA

19 Ağustos Dünya İnsani Yardım Günü dolayısıyla yapılan yazılı açıklamada, yaşanan bu kayıpların "şok edici" boyutta olduğuna dikkat çekilerek, çatışma ve kriz bölgelerinde sivillerin korunması gerektiği ve cezasızlığa son verilmesi çağrısı yapıldı.

BM verilerine göre, ölenlerin büyük bölümü yerel yardım görevlilerinden oluştu. Bu kişilerin bir kısmı görev başında, bir kısmı ise evlerinde saldırıya uğradı. Ayrıca 2024’te 308 yardım çalışanı yaralandı, 125 kişi kaçırıldı ve 45 kişi gözaltına alındı.

Gazze ve Sudan öne çıkıyor

Açıklamada, 2023’e kıyasla yüzde 31 artış yaşandığına vurgu yapıldı. Ölümlerin 181’inin Gazze’de, 60’ının ise Sudan’daki yoğun çatışmalar nedeniyle gerçekleştiği kaydedildi.

UNOCHA, 2025’in ilk aylarında da durumun değişmediğini belirtti. 14 Ağustos itibarıyla 265 insani yardım çalışanının öldürüldüğü bildirildi. Kurum, bu saldırıların uluslararası insani hukukun açık ihlali olduğuna dikkat çekerek, milyonlarca insanın yaşam kaynaklarının tehlikeye girdiğini ifade etti.

BM’den hesap verilebilirlik çağrısı

BM, Mayıs 2024’te Güvenlik Konseyi’nde kabul edilen 2730 sayılı kararı hatırlatarak, tarafların insani yardım çalışanlarını koruma yükümlülüğünü teyit ettiğini ancak ihlallerde hesap verilebilirlik eksikliğinin sürdüğünü belirtti.

BM İnsani İşlerden Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı ve Acil Yardım Koordinatörü Tom Fletcher ise yaptığı açıklamada, saldırıların yalnızca yardım çalışanlarını değil, onların hizmet verdiği toplulukları da hedef aldığını söyledi.

Fletcher, şu ifadeleri kullandı:
“Hiçbir sorumluluk mekanizması olmadan bu denli saldırının gerçekleşmesi, uluslararası toplumun kayıtsızlığının acı bir göstergesidir. Güç ve etki sahibi tüm aktörleri, sivilleri ve insani yardım çalışanlarını korumaya davet ediyoruz. Faillerin hesap vermesi için adım atılmalı. Yardım çalışanlarına yönelik şiddet kader değil, sona erdirilmesi gereken bir durumdur.”

BM'nin açıklamasına göre, 2024'te ölen insani yardım çalışanlarının sayısı, önceki yıla göre %31 artış gösterdi. Ölümlerin büyük çoğunluğu Gazze ve Sudan'da yaşanırken, saldırıların uluslararası hukuku açıkça ihlal ettiği vurgulandı. BM, Güvenlik Konseyi'nin 2730 sayılı kararını hatırlatarak, tarafların insani yardım çalışanlarını koruma yükümlülüğünü yineledi. Ancak, ihlallerde hesap verilebilirlik eksikliğinin sürdüğüne dikkat çekildi. BM, tüm aktörleri sivilleri ve insani yardım çalışanlarını korumaya ve faillerin hesap vermesini sağlamaya çağırdı.