Ağustos ayına dair açıklanan dış ticaret verileri, ihracat cephesinde beklenmedik bir tablo ortaya koydu. Fiyatlar yükselirken, ihracat miktarlarındaki düşüş ekonomistler arasında endişe yaratıyor. Bu durumun temel nedenleri neler? Dış ticaret haddindeki yükseliş, düşüşü telafi edebilecek mi? İhracattaki bu dalgalanmanın Türkiye ekonomisine etkileri neler olacak? İşte detaylar ve uzman yorumları...

TÜİK verilerine göre, Ağustos 2025’te ihracat birim değer endeksi yüzde 3,8 artış gösterdi.

Buna göre gıda, içecek ve tütünde yüzde 8,9, ham maddelerde (yakıt hariç) yüzde 5,1, yakıtlarda yüzde 3,8 azalış, imalat sanayinde (gıda, içecek, tütün hariç) yüzde 3,3 artış kaydetti.

İhracat miktar endeksi yüzde 4,8 azalırken; gıda, içecek ve tütünde yüzde 13,7, ham maddelerde (yakıt hariç) yüzde 5,8, yakıtlarda yüzde 1,8, imalat sanayinde (gıda, içecek, tütün hariç) yüzde 1,4 azalış oldu. İthalat birim değer endeksi yüzde 0,5 arttı.

Bu arada ithalat miktar endeksi yüzde 4,5 geriledi.

Buna göre; gıda, içecek ve tütünde yüzde 17,6,ham maddelerde (yakıt hariç) yüzde 10,8, yakıtlarda yüzde 0,5 artış, imalat sanayinde (gıda, içecek, tütün hariç) yüzde 1,5 azalış tabloya yansıdı.

Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış ihracat miktar endeksi Temmuz’daki 157,4’ten yüzde 2,8 azalarak Ağustos’ta 152,9 oldu. Takvim etkilerinden arındırılmış endeks ise 2024 Ağustos’taki 147,5’ten yüzde 0,9 düşerek 146,1’e geriledi.

Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış ithalat miktar endeksi Temmuz’daki 122,7’den yüzde 7,2 azalarak 113,8 oldu.

Takvim etkilerinden arındırılmış endeks, 2024 Ağustos’taki 114,7’den yüzde 4,5 gerileyerek 109,6’ya indi.

DIŞ TİCARET HADDİ YÜKSELDİ

Öte yandan İhracat birim değer endeksinin ithalat birim değer endeksine bölünmesiyle hesaplanan dış ticaret haddi, 2024 Ağustos’taki 88,5’ten 2,8 puan artarak 91,3 oldu. Bu, ihracat birim değerlerinin ithalata göre görece iyileştiğini gösteriyor.

 

TÜİK'in açıkladığı Ağustos 2025 dış ticaret verilerine göre, ihracat birim değer endeksi artarken ihracat miktarı azaldı. Gıda, hammadde ve imalat sanayi sektörlerinde de düşüşler yaşandı. İthalat tarafında da benzer bir tablo görülürken, dış ticaret haddi yükseldi. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış veriler de ihracat ve ithalat miktarlarında düşüş olduğunu gösteriyor. Bu gelişmeler, Türkiye'nin dış ticaret dengesi ve ekonomik büyüme performansı açısından yakından takip edilmesi gereken bir tablo çiziyor.