Türkiye inşaat sektörü, büyüme ivmesini sürdürmesine rağmen derinleşen sorunlarla boğuşuyor. Türkiye Müteahhitler Birliği'nin (TMB) son raporu, artan maliyetler, finansman sıkıntıları ve küresel belirsizliklerin sektörü nasıl olumsuz etkilediğini gözler önüne seriyor. Özellikle kentsel dönüşümün aciliyeti ve müteahhit sınıflandırma yönetmeliğinin önemi vurgulanırken, sektör temsilcileri hükümetten destek bekliyor. Türk lirasındaki değer kaybı ve yüksek risk primi, projelerin finansmanını zorlaştırırken, inşaat sektöründeki güven endeksi de düşüş gösteriyor. Ukrayna'nın yeniden inşasında Türk firmalarının rolü umut verse de, sektördeki genel tablo endişe verici.

Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB), “Kırılgan Ekonomiler, Çalkantılı Siyaset ve Ticaret Savaşları” başlıklı Nisan 2025 İnşaat Sektörü Analizi Raporu’nu yayımladı.

Raporda, sektörün büyüme trendini sürdürdüğü ancak ciddi sorunlarla karşılaştığı vurgulandı.

TMB Başkanı Erdal Eren, 6,2 büyüklüğündeki İstanbul Depremi sonrası yaptığı açıklamada, “Can kaybı olmaması tesellimiz. Ancak bu deprem, afet odaklı kentsel dönüşümün aciliyetini bir kez daha gösterdi. 1999 Marmara Depremi öncesi yapı stokunun yenilenmesi ve 2019’da çıkarılan müteahhit sınıflandırma yönetmeliğinin tavizsiz uygulanması şart” dedi.

Raporda, TÜİK verilerine göre Şubat 2025’te inşaat üretiminin yıllık yüzde 12,7 arttığı, ancak aylık bazda yüzde 0,3 azaldığı belirtildi. İnşaat Maliyet Endeksi ise yıllık yüzde 23,94 artarak Kasım 2020’den bu yana en düşük artışını kaydetti. Malzeme maliyetleri yıllık yüzde 19,49, işçilik maliyetleri ise yüzde 32,38 yükseldi.

Rapor, küresel ticaret savaşlarının ve korumacı politikaların sektörü belirsizliğe sürüklediğini, Türk lirasındaki değer kaybı ve yüksek risk priminin finansmanı zorlaştırdığını vurguladı. TMB, kamu projelerinde tasfiye hakkı tanınmıyorsa Gelir ve Kurumlar Vergisi tevkifatının yüzde 2’ye düşürülmesini talep etti.

2025’in ilk çeyreğinde Türk müteahhitler, 14 projeyle 560 milyon dolarlık iş aldı. Türkmenistan, Libya ve Irak öne çıktı. Ukrayna’nın yeniden inşasında Türk firmalarının önemli rol üstleneceği belirtildi.

Bu arada inşaat sektörü güven endeksi, ilk çeyrekte ciddi bir düşüş yaşadı. Finansman sorunları ve belirsizlikler güveni olumsuz etkiledi.

İpotekli satışlar artarken, ilk el satışlarda düşüş yaşandı. Yabancıya satışlar ise Mart’ta yüzde 11,5 azalarak 1.574’e geriledi. Yıllık bazda düşüş yüzde 19,5 oldu.

 

TMB'nin raporu, inşaat sektöründe büyümenin devam ettiğini, ancak artan maliyetler, finansman zorlukları ve küresel belirsizliklerin sektörü tehdit ettiğini belirtiyor. İstanbul depremi sonrası kentsel dönüşümün önemi bir kez daha vurgulanırken, müteahhit sınıflandırma yönetmeliğinin tavizsiz uygulanması gerektiği belirtiliyor. Sektör temsilcileri, kamu projelerinde Gelir ve Kurumlar Vergisi tevkifatının düşürülmesini talep ediyor. Türk müteahhitlerin yurt dışı projeleri umut vadediyor. Ancak, inşaat sektörü güven endeksi düşüşte ve yabancıya satışlar azalıyor. İnşaat sektörü, büyüme potansiyeline rağmen, karşılaştığı zorlukların üstesinden gelmek için acil önlemler bekliyor.