Denetimli serbestlik sistemi, Türkiye'de ceza adaleti reformlarının önemli bir parçası olarak öne çıkıyor. Sistem, mahkumların cezalarını belirli şartlar altında toplum içinde geçirmelerine olanak tanırken, aynı zamanda rehabilitasyon ve topluma yeniden kazandırma süreçlerini de destekliyor. Avukat Cüneyd Altıparmak'ın Denetimli Serbestlik Daire Başkanı ile yaptığı görüşme, sistemin işleyişi ve karşılaşılan zorluklar hakkında önemli bilgiler sunuyor. Sistemden herkes yararlanamıyor, belirli şartlar gerekiyor ve yükümlülükler yerine getirilmediğinde süreç sona erdiriliyor. Peki bu sistem gerçekten ne kadar etkili? Medyada sıkça yer alan olumsuz örnekler, sistemin başarısını gölgeliyor mu? İşte denetimli serbestlik sistemine dair merak edilenler ve bilinmeyenler...
ANKARA - BHA
TİMBİR Başkan Vekili, Star Gazetesi yazarı Av. Cüneyd Altıparmak, Denetimli Serbestlik Daire Başkanı Hüseyin Şık’la yaptığı görüşmeden edindiği izlenim ve bilgileri kamuoyuyla paylaştı.
Denetimli serbestlik nedir?
5275 Sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun’un 105/A maddesiyle uygulamaya giren bu sistem, mahkûmların belirli koşullar altında cezasını dışarıda geçirmesine olanak tanıyor. Altıparmak, bu yöntemin sadece bir “serbest bırakma” değil, “denetimli bir süreç” olduğunun altını çiziyor.
Herkes yararlanamıyor!
Denetimli serbestlikten yararlanmak isteyen hükümlüler için belirli şartlar var:
Cezanın onda biri cezaevinde geçirilmiş olmalı. Cezanın bitmesine bir yıldan az süre kalmış olmalı (kadınlar ve özel durumu olanlar için bu süre uzatılabiliyor).Açık cezaevine geçme şartları sağlanmalı.İyi hal raporu alınmalı.
Yükümlülükler ve sosyal katkılar
Hükümlülere, bu süreçte seminerlere katılma, kamu hizmetinde gönüllü çalışma, belirli alanlara gitmeme gibi yükümlülükler yükleniyor. Sisteme uymayanlar için ise süreç sona erdiriliyor.
Örnek projeler dikkat çekiyor
Yazıda üç önemli uygulamaya dikkat çekiliyor:
1. Hayat Ağacı Projesi: 11 Kasım 2024’te 132 bin ağacın dikildiği bu proje, toplumun tüm kesimlerinin katılımıyla gerçekleşti.
2. Huzur Köy (Kırıkkale): 80 dönüm üzerine kurulu bu merkez, madde bağımlılarını tedavi ve rehabilite ederek topluma kazandırıyor.
3. Denetimli Serbestlik Temiz Çevre: Okul, cami ve kültürel alanların hükümlüler tarafından temizlenmesini kapsayan bu proje, son olarak Afyon’daki Frig Vadisi’nde uygulandı.
Yanlış algılar sisteme zarar veriyor
Altıparmak, medyada yer alan münferit kötü olayların sistemin tamamını gölgede bıraktığını belirtiyor. Verilere göre, denetimli serbestlikten yararlananların sadece %4’ü olumsuz olaylara karışıyor. Geriye kalan %96’lık kesim ise bu sistem sayesinde hayata yeniden kazandırılıyor.
“Kötülükleri bitiremeyiz ama iyilikleri çoğaltabiliriz”
Altıparmak, eleştirinin önemli olduğunu ancak yapıcı olunması gerektiğini vurguluyor. Yazısını, “Kötü örneklere odaklanma hastalığından kurtulmalıyız” diyerek bitiriyor.
İyi uygulamalarla öne çıkan denetimli serbestlik sistemi, Türkiye'nin ceza adaleti reformları arasında önemli bir yer tutuyor.
Denetimli serbestlik sistemi, mahkumların cezaevinden çıktıktan sonra topluma uyum sağlamalarını kolaylaştırmayı amaçlayan önemli bir uygulama. Belirli şartları taşıyan hükümlüler, cezalarının son kısmını denetim altında toplum içinde geçirme fırsatı buluyor. Bu süreçte seminerlere katılma, kamu hizmetinde gönüllü çalışma gibi yükümlülükler üstleniyorlar. Hayat Ağacı Projesi, Huzur Köyü ve Temiz Çevre projeleri gibi örnekler, sistemin topluma katkısını gösteriyor. Olumsuz olaylara karışanların oranı düşük olmasına rağmen, medyadaki kötü örnekler sisteme zarar veriyor. Altıparmak, yapıcı eleştirilerin önemini vurgulayarak, iyilikleri çoğaltmaya odaklanılması gerektiğini belirtiyor. Denetimli serbestlik, Türkiye'nin ceza adaleti sisteminde önemli bir rol oynamaya devam ediyor.
