Kurban Bayramı yaklaşırken, deri ihracatçıları önemli bir uyarıda bulunuyor. Kurban derilerinin ekonomiye kazandırılması, 2 milyar dolarlık ihracat potansiyelini korumak anlamına geliyor. Yanlış yüzüm ve tuzlama yöntemleri nedeniyle büyük kayıplar yaşanıyor. Uzmanlar, kurban derilerinin doğru şekilde işlenmesiyle hem ithalatın azaltılabileceğini hem de sürdürülebilir bir sanayiye katkı sağlanabileceğini vurguluyor. Kurban derilerinize sahip çıkarak ekonomiye destek olabilirsiniz!
Deri ihracatçıları, Kurban Bayramı öncesinde kurban derilerinin katma değere dönüşmesi için kurban kesen vatandaşlara, “Kurbanınızın eti kadar, derisine de sahip çıkın, deri 2 milyar dolarlık ihracatımızın ana hammaddesi” çağrısında bulundu.
Deri konfeksiyon, ayakkabı ve saraciye sektörlerinin ana hammaddesinin deri olduğunu vurgulayan Ege Deri ve Deri Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Erkan Zandar, kurban derilerinde ekonomik kaybın yüzde 40-50 arasında olduğunun altını çizdi.
Türkiye’de Kurban Bayramı’nda ortalama 1 milyon büyükbaş, 2,5 milyon küçükbaş hayvan kesildiğini aktaran Zandar, “Küçükbaş derilerden deri konfeksiyon ürünleri üretiliyor. Son dönemde deri sektörünün ihracatında düşüş yaşanırken, deri konfeksiyon ürünleri ihracatımızda artış var. 2024 yılının dört aylık döneminde 31 milyon olan deri konfeksiyon ihracatımız 2025 yılının aynı döneminde yüzde 44’lük artışla 45 milyon dolara çıktı. Deri konfeksiyon ürünlerinde katma değer çok yüksek. Kilogram başına ihraç fiyatımız 150 dolara ulaşıyor. Deri konfeksiyon ürünleri içinde işçilik oranı düştüğü için ihracatımızı artırma şansımız yüksek. Küçükbaş hayvanların derileri düzgün yüzülüp tuzlanmadığı için deriler işe yaramaz hale geliyor. Dünya genelinde zaten bir resesyon var. Deri konfeksiyon ürünlerinde hammaddenin çöpe gidiyor olması bizi üzüyor” diye konuştu.
Ham deri ithalatımızı 20 milyon dolar azaltabiliriz
Türkiye’nin yıllık 120 milyon dolarlık ham deri ithal ettiği bilgisini veren Ege Deri ve Deri Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkan Yardımcısı Halil Gündoğdu, kurbanlıkların derilerinin makineli yüzüm yapılması ve tuzlanarak korunması halinde ithalatın 20 milyon dolar düşürülebileceğini ifade etti.
Kurban Bayramı’nda kesilen büyükbaş kurbanlıkların derilerindeki kaybın önlenmesi halinde ortaya çıkacak tabloyu özetleyen Gündoğdu; “Kurban Bayramı’nda 3 günlük süreçte, yanlış deri yüzümü ve zamanında tuzlama yapılmadığı için 500 bin büyükbaş hayvan derisi heba oluyor. Bu derilerle 10 milyon çift ayakkabı, 3 milyon kadın çantası üretilebilir. Jelatin ve kolajen fabrikalarının hammadde kaybı da yaşanıyor” şeklinde konuştu.
“Derilerimizi ekonomiye kazandırarak sürdürülebilir bir sanayi yapısına katkıda bulunabiliriz”
Ege Deri ve Deri Mamulleri İhracatçıları Birliği Denetim Kurulu Üyesi Gizem Dönmez Gürkan, Kurban Bayramı’nda elde edilen deri hammaddesinin, deri konfeksiyon sektörü için büyük bir öneme sahip olduğunu belirtti.
“Kurban derileri düzgün şekilde toplandığında ve uygun işleme süreçlerinden geçtiğinde yüksek katma değerli mamullere dönüşmektedir” tespitinde bulunan Gürkan sözlerini şöyle sürdürdü: “Kurban derilerinin işlenip katma değerli moda ürünlerine, ceketlere, dış giyime dönüştürülmesi, yalnızca deri sektörümüz için değil, ülke ekonomisine katkı sağlamak, yerli kaynağımızı kullanmak ve yerli üretim gücümüzü arttırmak için büyük bir fırsattır. Bu bilinçle hareket edersek, sürdürülebilir bir sanayi yapısına katkıda bulunabiliriz. Bu yolda hep birlikte çalışarak hem ülkenin hem de sektörümüz adına büyük farklar yaratabileceğimize inanıyoruz” dedi.
Kurban derilerinin ekonomiye kazandırılması için atılması gereken adımlar şöyle sıralandı;
- Kurbanlık hayvan satanlara koyun adedi başına 2 Kg, sığır cinsi hayvan adedi başına da 6 Kg kaba tuz bulundurmak ve alıcıya vermek zorunluluğu getirmelidir.
- Kesim yapacak kasaplar için kesim ve yüzümün nasıl yapılacağı, bağırsakların nasıl temizleneceği deri ve bağırsakların nasıl tuzlanacağı ve muhafaza edileceğine dair bilgileri ihtiva eden bir sayfalık bir açıklama notunun ilgililere dağıtılması sağlanmalıdır.
- Koyun ham derisi tulum halinde kesiksiz olarak çıkarılmalıdır,
- Koyun ham derileri için 2 Kg, sığır cinsi ham deriler için 6 Kg kaba tuz deriye iyice yayılmalıdır,
- Bağırsaklar temizlenip, tuzlanarak plastik bir torbaya konulmalıdır,
- Ham deri ve bağırsaklar hayır kurumlarına teslim edilene kadar serin ve gölge bir yerde muhafaza edilmelidir,
- Ham deri hayvandan ayrıldıktan sonra üzerinde et parçalanmamalıdır,
- Ham deri tuzlandıktan sonra naylon poşete konulmamalı ve açık havada muhafaza edilmelidir.
Deri ihracatçıları, Kurban Bayramı'nda kesilen hayvanların derilerinin doğru şekilde işlenmesinin önemine dikkat çekiyor. Yanlış uygulamalar nedeniyle her yıl büyük miktarda deri heba oluyor ve bu durum ekonomik kayıplara neden oluyor. İhracatçılar, vatandaşları derilere sahip çıkmaya ve doğru yöntemlerle işlemeye davet ediyor. Doğru işlenen deriler, deri konfeksiyon ürünleri için değerli bir hammadde kaynağı oluştururken, ithalatı azaltma ve sürdürülebilir bir sanayi yapısına katkıda bulunma potansiyeli taşıyor. Ayrıca, kurbanlık hayvan satanların tuz bulundurma zorunluluğu ve kasaplara yönelik bilgilendirme notları gibi önlemlerin alınması gerektiği vurgulanıyor. Kurban derilerinin ekonomiye kazandırılması için bilinçli hareket etmek büyük önem taşıyor.
