Türkiye ekonomisi 2025'in üçüncü çeyreğinde beklenmedik bir performans sergileyerek %3,7 büyüdü. Bu büyümenin arkasındaki itici güç inşaat sektörü olurken, tarım sektöründeki dramatik düşüş dikkat çekiyor. TÜİK'in açıkladığı veriler, ekonomik dengelerdeki şaşırtıcı değişimleri gözler önüne seriyor. Büyümenin sektörel dağılımı, tüketim harcamalarındaki artış ve dış ticaretin etkisi, ekonomistler tarafından yakından inceleniyor. Peki, bu büyüme sürdürülebilir mi? Tarım sektöründeki gerilemenin nedenleri neler? İşte tüm detaylar ve analizler...
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2025 yılının üçüncü çeyreğine (Temmuz–Eylül) ilişkin dönemsel GSYH verilerini yayımladı.
İlk tahmine göre zincirlenmiş hacim endeksi, geçen yılın aynı çeyreğine kıyasla yüzde 3,7 arttı. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH bir önceki çeyreğe göre yüzde 1,1, takvim etkisinden arındırılmış GSYH ise yıllık bazda yüzde 3,4 yükseldi.
SEKTÖRLERİN PERFORMANSI: İNŞAAT ZİRVEDE, TARIM SERT DÜŞTÜ
GSYH’yi oluşturan faaliyetlerde yıllık bazda en dikkat çekici artış yüzde 13,9 ile inşaat sektöründe gerçekleşti. Onu; finans ve sigorta faaliyetleri (yüzde 10,8), bilgi ve iletişim (yüzde 10,1), ürün üzerindeki vergiler – sübvansiyonlar (yüzde 9,6), diğer hizmet faaliyetleri (yüzde 7,1), sanayi (yüzde 6,5) ile ticaret, ulaştırma, konaklama ve yiyecek hizmetleri (yüzde 6,3)
izledi.
Tarım sektörü ise aynı dönemde yüzde 12,7 küçülerek çeyreğin en zayıf performansını gösterdi.
GSYH CARİ FİYATLARLA 17,4 TRİLYON TL
Üretim yöntemiyle GSYH, 2025 üçüncü çeyreğinde cari fiyatlarla yüzde 41,6 artarak 17 trilyon 424 milyar 718 milyon TL oldu. Bu değer dolar bazında 432 milyar 880 milyon olarak hesaplandı.
TÜKETİM HARCAMALARI BÜYÜMEYİ DESTEKLEDİ
Yerleşik hanehalklarının nihai tüketim harcamaları yıllık bazda yüzde 4,8 arttı. Devletin tüketim harcamalarında artış yüzde 0,8 olurken, yatırımları ifade eden gayrisafi sabit sermaye oluşumu yüzde 11,7 yükseldi.
Bu arada verilere göre dış ticarette zıt görünüm tablolara yansıdı. Mal ve hizmet ihracatı yıllık bazda yüzde 0,7 azalırken, ithalat yüzde 4,3 arttı.
İşgücü ödemeleri de üçüncü çeyrekte yıllık bazda yüzde 41,1, net işletme artığı/karma gelir ise yüzde 43,5 yükseldi. İşgücü ödemelerinin Gayrisafi Katma Değer içindeki payı geçen yıl olduğu gibi yüzde 35,0 seviyesinde kaldı. Net işletme artığı/karma gelirin payı ise yüzde 46,7’ye çıktı.
TÜİK’in açıkladığı veriler, büyümenin özellikle inşaat, hizmetler ve bilgi-iletişim sektörleri tarafından taşındığını; tarım ve ihracat kalemlerinde ise zayıflama olduğunu ortaya koydu.
TÜİK'in açıkladığı verilere göre Türkiye ekonomisi 2025 üçüncü çeyreğinde %3,7 büyüdü. İnşaat sektörü %13,9'luk artışla büyümenin lokomotifi olurken, tarım sektörü %12,7 küçüldü. GSYH cari fiyatlarla 17,4 trilyon TL'ye ulaştı. Tüketim harcamaları büyümeyi desteklerken, ihracatta düşüş ve ithalatta artış gözlendi. İşgücü ödemeleri ve net işletme artığı/karma gelir arttı. Veriler, büyümenin inşaat, hizmetler ve bilgi-iletişim sektörleri tarafından taşındığını, tarım ve ihracatta ise zayıflama olduğunu gösteriyor. Bu durum, ekonomi politikaları açısından önemli sinyaller veriyor.
