Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Türkiye'deki kimyasal yönetimi sürecini kökten değiştirecek adımlar atıyor. Yeni belirlenen usul ve esaslar, 'Kimyasalların Kaydı, Değerlendirilmesi, İzni ve Kısıtlanması Hakkında Yönetmelik' (KKDİK) uygulamasını kolaylaştıracak. Bu sayede hem çevre kirliliği önlenecek hem de sanayinin kimyasal kayıt süreçlerine uyumu hızlanacak. Oluşturulacak 'Kimyasallar Bilim Grubu' ve 'Kimyasallar Danışma Grubu' ile bilimsel destek ve sektör işbirliği sağlanacak. Türkiye, bu yenilikçi modelle kimyasal yönetiminde Avrupa Birliği standartlarına daha da yaklaşacak.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından “Kimyasalların Kaydı, Değerlendirilmesi, İzni ve Kısıtlanması Hakkında Yönetmeliğin (KKDİK) Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar” belirlendi. Ülke ekonomisinin lokomotif sektörleri arasında yer alan ve çok sayıda alt sektör ile sanayinin pek çok alanına ham madde ve ara ürün sağlayan kimya sektöründe kimyasalların kayıt süreci hızlanacak. Hem çevre ve insan sağlığı korunacak hem de AB düzenlemeleriyle paralel bir şekilde Türkiye'nin kimyasalları güvenli ve sürdürülebilir bir şekilde yönetmesi sağlanacak.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı kimyasallardan dolayı meydana gelebilecek çevre kirliliğinin kaynağında önlenebilmesi için kimyasalların etkin yönetimine yönelik çalışmalar gerçekleştiriyor. Bu çalışmalar Avrupa Birliği’ne paralel bir şekilde ülkemize özgü bir yöntemle şekillendiriliyor. Kimyasalların kayıtları Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı bünyesindeki Kimyasal Kayıt Sistemi’ne yapılıyor. Bu kayıtlarda maddenin fizikokimyasal özellikleri, kullanım bilgileri, maruz kalma bilgileri, toksikolojik ve ekotoksikolojik bilgileri gibi güvenli kullanımı için gerekli veriler yer alıyor. Bu kapsamda 23 Haziran 2017 tarihinde yayımlanan “Kimyasalların Kaydı, Değerlendirilmesi, İzni ve Kısıtlanması Hakkında Yönetmelik” (KKDİK) ile Türkiye’de imal/ithal edilen kimyasalların üretiminden bertarafına kadar geçen süreçte tüm risklerinin belirlenmesi ve yönetilmesi için gerekli olan kimyasal kayıt süreci yeniden düzenlendi. Bakanlığın Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü, ilgili paydaşlarla ortak çalışmalar neticesinde KKDİK yönetmeliğinin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirledi.
GEÇİCİ KAYIT KOLAYLIĞI
Bakan Murat Kurum’un imzasıyla yürürlüğe giren usul ve esaslar ile KKDİK kayıt süreçlerinin uygulanmasını kolaylaştırmak için Türkiye’ye özgü aşamalı kayıt süreci hayata geçirildi. Bu kapsamda kimyasalların kayıt altına alınması için ilk etapta kimyasalların güvenli kullanımını temin edebilecek maddenin fizikokimyasal özellikleri, kullanım bilgileri, maruz kalma bilgileri, güvenli kullanımı için gerekli bilgileri içeren bir veri setinin sisteme kaydedilmesi hedeflendi. Bu sayede üretim/ithalat aksatılmadan sanayicinin sisteme entegrasyonu için geçici kayıt kolaylığı sağlandı.
KİMYASALLAR BİLİM GRUBU İLE SEKTÖRE DESTEK OLUNACAK
Usul ve esaslar kapsamında üniversitelerde kimyasalların çevre ve insan sağlığı üzerine etkileri konusunda çalışan öğretim görevlilerinin yer alacağı “Kimyasallar Bilim Grubu” oluşturulacak. Bu grup, kimyasalların eğitim süreçlerine ilişkin çalışmalarda bulunup kimyasallara ilişkin mevcut soru ve sorunları değerlendirerek Türkiye’deki kimyasalların yönetimi sürecine bilimsel olarak destek olacak. Bakanlık koordinasyonunda Çevre Yönetimi Genel Müdürünün başkanlığında ilgili kurum ve kuruluşların katılımıyla “Kimyasallar Danışma Grubu” da oluşturulacak. Bu grup, kimyasallar yönetimi ile ilgili plan, politika, strateji ve eylemleri belirleme, izleme ve değerlendirme çalışmalarında bulunacak.
KİMYASAL DANIŞMA GRUBU TAVSİYE KARARI VERECEK
Kimyasalların kayıt sürecinde ilk etapta maddenin fizikokimyasal özellikleri, kullanım bilgileri, maruz kalma bilgileri, güvenli kullanımı için gerekli bilgileri içeren bir veri seti Bakanlığın sistemine girilecek. Toksikolojik ve ekotoksikolojik verilerin teminine ilişkin olumsuzluklar Bakanlığa bildirilecek ve ek süre talep edilecek. Ek sürelerin sonunda verilerin hala temin edilememesi durumunda; Bakanlık Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğünün koordinasyonunda Kimyasallar Bilim Grubu üyeleri ve ilgili kurum kuruluşlardan oluşan Kimyasallar Danışma Grubunda konuya ilişkin değerlendirme yapılacak ve grubun tavsiyesi doğrultusunda Bakanlık söz konusu kimyasalın kaydına ilişkin nihai kararı verecek.
Çevre Bakanlığı'nın yeni uygulamaları, Türkiye'deki kimyasal yönetimini daha etkin ve sürdürülebilir hale getirmeyi amaçlıyor. KKDİK yönetmeliğinin uygulanmasına yönelik belirlenen usul ve esaslar, kimyasal kayıt süreçlerini kolaylaştırırken, insan ve çevre sağlığını korumayı hedefliyor. Geçici kayıt kolaylığı, sanayicinin sisteme entegrasyonunu desteklerken, bilimsel ve danışma grupları, süreçlere uzmanlık ve işbirliği katacak. Bu kapsamlı düzenleme, Türkiye'nin kimyasal yönetimi alanında önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
