Yıllar süren ithalatçı kimliğinden sıyrılarak tohumda net ihracatçı konumuna yükselen Türkiye, global tarım arenasında dikkatleri üzerine çekiyor. Son 5 yılda yakalanan bu başarı ivmesi, ülke ekonomisine önemli katkılar sunarken, çiftçilerimizin de yüzünü güldürüyor. Özellikle domates, biber ve salatalık gibi temel sebze tohumlarının ihracat rakamlarında yaşanan %31'lik rekor artış, sektörün potansiyelini açıkça ortaya koyuyor. Batı Akdeniz İhracatçılar Birliği Başkanı ve Growtech Fuar Direktörü'nün verdiği bilgiler ışığında, Rusya'dan Çin'e, Fas'tan Hindistan'a kadar geniş bir coğrafyaya yayılan Türk tohumları, kalitesiyle adından söz ettiriyor. Peki Türkiye, bu yükseliş trendini nasıl sürdürecek ve gelecekte hangi yeni pazarları hedefleyecek?
BURDUR - BHA
Batı Akdeniz İhracatçılar Birliği Başkanı Ümit Mirza Çavuşoğlu, Türkiye'nin tohumda çok iyi bir noktaya geldiğini, ülkenin tohumculukta hem ihtiyacı karşıladığını hem de ihracat yaptığını söyledi.
Tohumda her geçen yıl ihracatın arttığını, ithalatın düştüğünü belirten Çavuşoğlu, "Sebze tohumunda en çok domates, salatalık ve bibere talep var. Geçen yılın ocak-kasım aylarına göre bu yılın aynı döneminde domates, biber ve salatalık tohumu ihracatında yüzde 31 artış oldu." dedi.
Çavuşoğlu, geçen yılın 11 ayında 16 milyon 333 bin 104 dolar domates tohumu ihraç edilirken 2025'in aynı döneminde bu rakamın 20 milyon 849 bin 814 dolar olarak gerçekleştiğini dile getirdi.
Salatalık tohumunda geçen yıl ocak-kasım döneminde 7 milyon 183 bin 383 dolar ihracat yapıldığını, bu yıl aynı aylarda bu rakamın 9 milyon 46 bin 910 dolara çıktığını belirten Çavuşoğlu, biber tohumu ihracatında da artış olduğunu, geçen yılın 11 ayında 3 milyon 707 bin 28 dolar biber tohumu ihraç edilirken, bu yıl dış satımın 5 milyon 788 bin 598 dolara çıktığını ifade etti.
Çavuşoğlu, toplam ihracat oranına bakıldığında geçen yılın ocak-kasım döneminde 27 milyon 223 bin 517 dolar domates, salatalık ve biber tohumu ihraç edilirken, 2025'in aynı döneminde bu rakamın 35 milyon 685 bin 323 dolar olarak gerçekleştiğini kaydetti.
Ümit Mirza Çavuşoğlu, bu yılın 11 ayında Türkiye'den domates tohumunun en çok Rusya, Fas ve İspanya'ya, salatalık tohumunun İran, Çin ve Hindistan'a, biber tohumunun ise Fas, Hindistan ve İspanya'ya gönderildiğini söyledi.
"Gençleri tarıma tekrar kazandırmak adına çalışmalar yapmak gerekiyor"
Tarım sektöründe 36 ülkeden 725 firma temsilcisini buluşturan dünyanın önemli tarım fuarlarından Growtech Antalya Fuar Direktörü Engin Er ise Antalya'nın artık dünya tarımının buluşma noktası olduğunu belirtti.
Bu yıl fuarı Türkiye ve 135 ülkeden 40 binden fazla kişinin ziyaret ettiğini, çoğu firmanın Growtech'te 1 yıllık siparişini aldığını dile getiren Er, "Türkiye bitkisel üretimde dünyada 7, Avrupa'da 1'inci sırada. Bu önemli bir büyüklük ama daha verimli üretmek gerekiyor. Su gitgide azalıyor. Daha verimli üretim yöntemlerini görmek bu tür fuarlara katılmak gerekiyor çünkü çiftçi görerek, ürüne dokunarak ikna oluyor." diye konuştu.
Verimli üretim yapıldığında tarımın çok daha değerli hale geldiğini anlatan Er, tarımla uğraşanların yaş ortalamasının yükseldiğini, bunu gençlere daha çok aşılamak gerektiğini söyledi.
Türkiye'de her geçen yıl tohum ihracatının arttığını, ithalatın da düştüğünü belirten Er, "Türkiye son 5 yıla kadar tohumda ithalatçıydı. Birçok ülkeden ithalat yapılıyordu. Artık o ithalat iyice azaldı. Son 5 yıldır şu anda net ihracatçı pozisyonundayız. Özellikle sebze ve meyve tohumlarında artık Türk tohumculuğu tüm dünyaya ihracat yapıyor." dedi.
Er, sebze tohumu olarak bakıldığında Türkiye'den dünyaya en çok domates, biber ve salatalık ihracatı yapıldığına dikkati çekti.
Türkiye'nin tohumculuk sektöründeki dönüşümü, Batı Akdeniz İhracatçılar Birliği Başkanı Ümit Mirza Çavuşoğlu ve Growtech Antalya Fuar Direktörü Engin Er'in açıklamalarıyla somutlaştı. Ülke, yıllarca süren tohum ithalatçısı konumundan çıkarak son beş yılda net ihracatçı rolüne büründü. Özellikle domates, biber ve salatalık tohumlarında rekor düzeyde ihracat artışları yaşandı; geçen yılın aynı dönemine göre %31'lik bir yükselişle toplamda 35 milyon doları aşan bir dış satım gerçekleşti. Rusya, Fas, İspanya, İran, Çin ve Hindistan gibi ülkelere yapılan yoğun ihracat, Türk tohumlarının kalitesinin ve rekabet gücünün uluslararası alanda tescillendiğini gösteriyor. Haberde ayrıca, tarımda verimli üretim yöntemlerinin önemi ve genç nesillerin sektöre kazandırılması gerektiği vurgulandı. Bu başarı, Türkiye'nin global tarım pazarındaki yerini daha da sağlamlaştırırken, gelecek hedefleri için de güçlü bir zemin oluşturuyor.
