Türkiye ekonomisi için kritik bir adım daha atıldı. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı'nın son düzenlemesiyle yerli malı tanımında önemli değişiklikler yapıldı. Özellikle yerli katkı oranı düşük ürünler için getirilen raporlama zorunluluğu, üreticileri yakından ilgilendiriyor. Bu düzenleme ile hangi ürünler raporlanacak? Yazılım ürünleri için yeni kriterler neler? İşte tüm detaylar ve bu kararın ekonomiye olası etkileri.
ANKARA-BHA
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, “Yerli Malı Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ” ile yerli katkı oranı düşük ürünlerin raporlanmasına yönelik yeni düzenlemeleri duyurdu. Buna göre, yüzde 51’in altında katkı oranına sahip ürünler için üretici talebi üzerine ilgili oda veya borsa tarafından “yerli katkı oranı raporu” hazırlanacak.
Yazılım ürünleri ve katkı oranı
Düzenlemeye göre, yazılım ürünlerinin yerli malı sayılabilmesi için Bakanlıkça verilen “teknolojik ürün belgesi”ne sahip olması gerekiyor. Bu belgeye sahip yazılımlarda yerli katkı oranı yüzde 100 olarak kabul edilecek. Yurt içinden temin edilen girdilerin ithal olup olmadığı da menşe kontrolü ile belirlenecek ve ithal girdiler hesaplamaya dahil edilecek.
Yürürlük ve eksper uygulamaları
Faturası nihai ürün maliyetinin yüzde 0,5’ini aşan ve katkı oranı hesaplanmamış girdiler, sanayi sicil belgesine sahip işletmeler tarafından üretilmesi durumunda yerli girdi olarak değerlendirilecek. Ayrıca, Türkiye’de üretimi sınırlı veya olmayan girdiler Bakanlık tarafından yayımlanan katsayılara göre ithal girdi olarak sayılacak.
Elektrik, su, doğal gaz, Türk Patent ve Marka Kurumu tescilli fikri ve sınai mülkiyet giderleri ile lisanslı geri dönüşüm faaliyetlerinden elde edilen girdiler ise yüzde 100 yerli sayılacak.
TOBB tarafından yetkilendirilmiş eksperler, 5 Kasım’dan itibaren düzenlenecek eğitimleri başarıyla tamamlamaları halinde 3 yıl süreyle teknik uzman olarak görevlendirilebilecek. Tebliğin bu maddesi 5 Kasım’da, diğer hükümleri ise 1 Ocak 2026’da yürürlüğe girecek.
Güncellenen Yerli Malı Tebliği, özellikle yerli katkı oranı yüzde 51'in altında olan ürünlerin raporlanmasını zorunlu kılıyor. Yazılım ürünleri için teknolojik ürün belgesi şartı aranırken, girdi maliyetleri ve menşe kontrolleri de yeni düzenlemelerle netleştirildi. Tebliğin bazı maddeleri Kasım ayında yürürlüğe girerken, genel uygulama 2026 Ocak ayında başlayacak. Bu değişiklik, yerli üretimi teşvik etmeyi ve tüketiciyi bilgilendirmeyi amaçlıyor.
