Türkiye Yapay Zeka İnisiyatifi (TRAI) tarafından hazırlanan son rapor, yapay zekanın Türkiye ekonomisine etkilerini çarpıcı verilerle ortaya koyuyor. Raporda, yerli yapay zeka girişimlerinin sayısı, ekonomik katkıları, karşılaşılan zorluklar ve çözüm önerileri detaylı bir şekilde inceleniyor. Özellikle Agentic AI olarak bilinen otonom yapay zeka sistemlerinin iş dünyasında yaratacağı dönüşüm dikkat çekiyor. Peki, Türkiye'deki yapay zeka ekosistemi hangi aşamada ve gelecekte bizi neler bekliyor? İşte rapordan öne çıkan başlıklar ve uzman yorumları...
Türkiye Yapay Zeka İnisiyatifi (TRAI), 2025 yılı itibarıyla sayısı 411’e ulaşan yerli yapay zeka girişimiyle büyüyen ekosistemin nabzını bu yıl 8'incisini düzenlediği çalıştayda tuttu.
Çalıştayda ele alınan stratejik başlıkların aktarıldığı raporda, yapay zekanın ekonomik etkisi, girişimcilik ekosistemi, istihdam, etik ve Agentic AI (Yapay zeka ajanları) ele alındı. Raporda; mevcut durum, öncelikler ve çözüm önerileri kapsamlı şekilde ele alındı.
Yapay zekanın ekonomik etkisi, sadece özel sektörü değil, kamu hizmetlerini de dönüştürüyor. Akıllı yatırımlar sayesinde GSYİH’ye yüzde 1–2 oranında yıllık katkı sağlanabilirken, e-Devlet, e-Nabız gibi uygulamaların YZ ile güçlendirilmesi, sağlık, vergi ve denetim alanlarında milyarlarca dolarlık verimlilik potansiyeli oluşturuyor.
Türkiye’de YZ girişimleri potansiyel unicorn ama oyun alanı küçük
411 aktif YZ girişiminin bulunduğu Türkiye'de ölçeklenme, yatırım bulma ve globalleşme hala büyük engel. Girişimlerin büyümesi için kamu alım sistemlerinin revize edilmesi, veri paylaşım modellerinin netleştirilmesi ve düzenleyici sistemlerin kurulması gerektiği vurgulanıyor.
YENİ İŞ ARKADAŞINIZ BİR YAPAY ZEKA AJAN OLABİLİR!
“Agentic AI” yani otonom yapay zeka sistemleri, karar alma ve uygulama süreçlerinde insan yerini alan yazılım mimarileriyle iş dünyasında yeni bir çağ başlatıyor. Türkiye bu alanda “erken keşif” aşamasında olsa da, bu teknolojinin gelecek 3 yıl içinde kurumsal hayatı şekillendirmesi bekleniyor.
ÇALIŞTAY ANKETİNDEN ÖNE ÇIKANLAR
Çalıştaya katılan 134 ekosistem paydaşının katılım sağladığı anketin sonuçları ise şöyle:
- Verimlilik odaklı beklenti: Katılımcıların 1 numaralı beklentisi açık ara “verimlilik artışı”. Yapay zekaya bir “tasarruf aracı” değil, iş süreçlerini daha akıllıca yürütme ve yeni değer üretme aracı olarak bakılıyor.
- Olgunluk seviyesi “işlevsel”: Şirketlerin büyük kısmı yapay zeka olgunluğunu “işlevsel” düzeyde tanımlıyor. Yani teknolojinin artık “deneme” değil, “sonuç” üreten bir faza geçtiği görülüyor. Ancak hala öncülük konusunda eksikler var.
- Güven sorunu öne çıkıyor: “Yapay zeka ile ilgili en büyük endişeniz nedir?” sorusuna en çok verilen yanıtlar “dezenformasyon” ve “manipülasyon” oldu. Bu, teknik risklerden ziyade sosyal ve etik risklerin öne çıktığını gösteriyor.
- Yeni teknoloji radarda: Üretken yapay zeka araçları (ChatGPT, Gemini, CoPilot vb.) yaygın olarak kullanılıyor. Ancak Agentic AI — yani otonom yapay zeka ajanları — henüz sınırlı ölçekte devrede. Katılımcılar bu teknolojiyi "bir sonraki büyük sıçrama" olarak görüyor.
TRAI'nin raporu, yapay zekanın ekonomik etkilerini, girişimcilik ekosistemini, istihdamı ve etik boyutlarını kapsamlı bir şekilde ele alıyor. Rapora göre, yapay zeka sadece özel sektörü değil, kamu hizmetlerini de dönüştürme potansiyeline sahip. GSYİH'ye yıllık %1-2 oranında katkı sağlayabileceği belirtilirken, sağlık ve vergi gibi alanlarda milyarlarca dolarlık verimlilik artışı hedefleniyor. Ankete katılanların çoğu, yapay zekadan verimlilik artışı bekliyor ve şirketlerin olgunluk seviyesini 'işlevsel' olarak tanımlıyor. Ancak, dezenformasyon ve manipülasyon endişeleri de önemli bir yer tutuyor.
